รูปแบบหรือประเภทขององค์กรธุรกิจมีอะไรบ้าง และมีข้อดี-ข้อด้อยอะไรบ้าง
Riki Kimura
Digital Marketing Executive at Wisible
คำว่า “ องค์กรธุรกิจ ” หมายถึงกิจการที่ก่อให้เกิดผลผลิตที่เป็นตัวสินค้าและก่อให้เกิดการบริการ โดยบุคคลหรือกลุ่มคนซึ่งรวมกันทำกิจกรรมทางธุรกิจ เพื่อมุ่งหวังให้เกิดผลกำไรจากการดำเนินกิจกรรมเหล่านั้น และการรับรู้ความหมายของคำว่า “องค์กรธุรกิจ” อย่างเข้าใจ ยังช่วยให้นักธุรกิจหรือผู้ประกอบการ สามารถวางแนวทางการดำเนินธุรกิจได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยทั่วไปองค์กรธุรกิจยังแบ่งตามลักษณะจำนวนผู้ประกอบการออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ผู้ประกอบการรายเดียว และผู้ประกอบกิจการโดยบุคคลหลายคน ซึ่งทั้ง 2 ประเภทมีลักษณะการดำเนินธุรกิจ แตกต่างกัน ดังนี้
1. องค์กรธุรกิจ ประเภทผู้ประกอบการรายเดียว
ธุรกิจประเภท ผู้ประกอบการรายเดียว มีลักษณะเป็นองค์กรธุรกิจมีเจ้าของเป็นผู้ประกอบการรายเดียวมักเป็นกิจการขนาดเล็กไปจนถึงขนาดกลาง และเป็นองค์กรธุรกิจประเภทไม่จดทะเบียน การบริหารกิจการ เจ้าของกิจการจะที่ทำหน้าที่ทุกอย่างแบบเบ็ดเสร็จ รวมถึงอำนาจในการตัดสินใจเกี่ยวกับกิจการ อาทิ การวางแผนการตลาด การประชาสัมพันธ์ การบริหารงานบุคคล การเงิน การบัญชี และการเลือกเครื่องมือหรือกลยุทธ์ เช่น การนำ Sales Operation มาใช้ในการบริหารการขาย โดยสามารถจ้างหรือไม่จ้างแรงงานจำนวนเท่าใดก็ได้ขึ้นอยู่กับความจำเป็น องค์กรธุรกิจประเภทนี้ เช่น กิจการร้านค้าของเบ็ดเตล็ด ร้านสะดวกซื้อ ร้านค้าแผงลอย
ข้อดี องค์กรธุรกิจประเภทผู้ประกอบการรายเดียว
- องค์กรธุรกิจส่วนใหญ่มีขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ทำให้การบริหารกิจการมีความคล่องตัวสูง เพราะบริหารกิจการเพียงคนเดียว อำนาจในการตัดสินใจทำได้เพียงคนๆเดียว ไม่มีกระบวนการซับซ้อน
- รายได้จากผลประกอบการ เป็นของเจ้าของกิจการเพียงผู้เดียว
- ในด้านการเสียภาษี รายได้จากกิจการและจากส่วนตัวจะรวมเป็นฐานภาษีเดียวกันผู้ประกอบการธุรกิจประเภทนี้จะไม่เสียภาษีซ้ำซ้อน เพราะตามกฎหมายถือว่าเป็นรายได้บุคคลธรรมดาทั้งหมด
- การโอนกิจการ หรือการเลิกกิจการทำได้โดยลำพัง
ข้อด้อย องค์กรธุรกิจประเภทผู้ประกอบการรายเดียว
- การดำเนินธุรกิจมีข้อจำกัดในหลายๆด้าน เช่น ความรู้ แนวความคิด วิสัยทัศน์ของผู้ประกอบการเพียงคนเดียว อาจเป็นปัญหาอุปสรรคในการบริหารจัดการกิจการ ขาดการระดมความคิดทำให้โอกาสผิดพลาดได้ง่าย
- ใช้เงินลงทุนของตนเอง อาจเป็นเงินสดที่มีอยู่หรือการขอสินเชื่อจากสถาบันการเงิน อาจทำมีปัญหาเงินทุนที่จำกัดทำให้ขาดศักยภาพในการขยายกิจการ หรือพัฒนาสินค้าหรือบริการให้มีคุณภาพมาตรฐาน
- รับผิดในหนี้สินหรือภาระต่างๆ ที่เกิดจากการบริหารผิดพลาดเพียงผู้เดียว
- ระบบการเก็บภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาใช้ระบบอัตราก้าวหน้า หมายถึง ยิ่งมีเงินได้มากเท่าใด อัตราภาษีที่เรียกเก็บก็จะสูงมากขึ้นตามลำดับ ดังนั้นหากกำไรจากกิจการยิ่งมากเท่าใด ก็จะถือเป็นเงินได้บุคคลธรรมดามากขึ้นเท่านั้นและทำให้ต้องเสียภาษีในอัตราที่แพงขึ้น
2. องค์กรธุรกิจ ประเภทผู้ประกอบกิจการโดยบุคคลหลายคน
องค์กรธุรกิจ ประเภทผู้ประกอบกิจการโดยบุคคลหลายคน เป็นการรวมกลุ่มของบุคคลตั้งแต่สองคนขึ้นไป เพื่อให้เกิดความเข้มแข็งทั้งในด้านทุน ความคิด กำลังความสามารถ ความน่าเชื่อถือในวงการธุรกิจ ที่จะนำไปสู่การแข่งขันได้มากขึ้น องค์กรธุรกิจประเภทนี้มีหลายรูปแบบ เช่น ห้างหุ้นส่วนสามัญ ห้างหุ้นส่วนจำกัด และบริษัทจำกัด
การบริหารและลักษณะการดำเนินงาน นอกจากเป็นการทำงานร่วมกันตั้งแต่ 2 คนขึ้นไปจนถึงหลายพันคนหรือมากกว่านั้น วัตถุประสงค์หลักของการดำเนินงานเป็นการแสวงหากำไรจากกิจการ และในกระบวนการบริหารแต่ละขั้นตอนจะมีรายละเอียดแตกต่างกันไปตามรูปแบบขององค์กร เช่น สามารถทำนิติกรรมตามกฎหมายโดยการทำสัญญาด้วยวาจาหรือลายลักษณ์อักษร จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลหรือไม่ก็ได้ ในขณะที่บางรูปแบบจะต้องจดทะเบียนเป็นนิติบุคคล
ข้อดี องค์กรธุรกิจ ประเภทผู้ประกอบกิจการโดยบุคคลหลายคน
- มีกฎหมายเกี่ยวกับองค์กรธุรกิจเข้ามากำหนดหลักเกณฑ์เป็นการขจัดปัญหาความขัดแย้งที่เกิดขึ้นจากการลงทุนร่วมกัน
- มีการลงทุนร่วมกันด้วยจำนวนเงินหรือกำลังแรงกาย ทำให้องค์กรธุรกิจมีศักยภาพในการขยายกิจการ หรือพัฒนาสินค้าหรือบริการให้มีคุณภาพมาตรฐานได้ง่าย
- กรณีการบริหารงานผิดพลาดหรือมีหนี้สินเกิดขึ้น มีผู้รับผิดชอบร่วมกัน ซึ่งผู้ร่วมธุรกิจต้องชำระหนี้สินร่วมกันโดยไม่จำกัดจำนวน
- การบริหารมีการระดมความคิด ช่วยให้ธุรกิจประสบความสำเร็จได้ง่าย เพราะเป็นกิจการที่ลงทุนร่วมกันหลายคน แต่ละคนมีความสามารถ ความชำนาญ และมีประสบการณ์ในแต่ละด้านจะทำให้การบริหารธุรกิจสำเร็จลุล่วงได้ด้วยดี
- การจัดการและระบบการบริหาร มักจะใช้ผู้บริหารมืออาชีพและมีระบบการทำงานที่ เมื่อนำเครื่องมือมาใช้ในการบริหาร เช่น Sales Operation ซึ่งเป็นการดำเนินการขายหรือการจัดการการขายที่ต้องทำงานสัมพันธ์กับบุคคลหลายฝ่าย จึงมักได้ผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพและเกิดประสิทธิผล
- องค์กรธุรกิจมีความมั่นคง แม้จะมีการเปลี่ยนแปลงเจ้าของ เช่น ผู้ร่วมลงทุนเสียชีวิต ล้มละลาย หรือศาลให้เป็นผู้ไร้ความสามารถกิจการไม่ต้องล้มเลิกไป
ข้อด้อย องค์กรธุรกิจ ประเภทผู้ประกอบกิจการโดยบุคคลหลายคน
- การจัดตั้งองค์กรธุรกิจบางรูปแบบ มีความยุ่งยากและเสียค่าใช้จ่ายสูง
- มีความล่าช้าในการตัดสินใจและอาจเกิดความขัดแย้งกันได้ง่าย เนื่องจากมีเจ้าของหลายคน
- ถอนทุนคืนได้ยาก เพราะมีข้อจำกัดตามข้อตกลงในสัญญาและกฎหมาย
- การบริหารงานมีความขัดแย้งเกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เนื่องจากมีเจ้าของกิจการหลายคน การระดมความคิด อาจมีแนวความคิด และวิสัยทัศน์แตกต่างกัน
สรุป
การดำเนินการขาย หรือ Sales Operation ปัจจัยสู่ความสำเร็จในกระบวนการจัดการการขายคือ นอกจากเข้าใจความหมายขององค์กรธุรกิจแล้ว ยังต้องมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับองค์กรธุรกิจทุกประเภทอย่างถูกต้อง เพื่อช่วยให้การวางแผนงานหรือวางแนวทางการดำเนินธุรกิจ เหมาะสมสอดคล้องกับรูปแบบขององค์กรธุรกิจแต่ละประเภท อีกทั้งสามารถนำแนวทางไปสู่การปฏิบัติได้อย่างมีประสิทธิผลกระบวนการดำเนินงานทางการขายอย่างหนึ่ง ที่จะทำให้สินค้าหรือบริการเป็นที่ต้องการของลูกค้าหรือผู้บริโภค